Του Πάρι Καρβουνόπουλου Η συγκλονιστική λεπτό προς λεπτό έγγραφη αφήγηση ανώτερου αξιωματικού ο οποίος συμμετείχε στο ταξίδι-φιάσκο που οδήγ...
- Τι πραγματικά συνέβη στην αποστολή με τις μεγαλύτερες απώλειες για τις Ένοπλες Δυνάμεις σε καιρό ειρήνης.
- Οι Data Journalists αποκαλύπτουν για πρώτη φορά, έγγραφη και απολύτως στοιχειοθετημένη περιγραφή για όσα έγιναν πριν την αποστολή, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά από την τραγωδία.
- Η συγκλονιστική μαρτυρία ανώτερου αξιωματικού για τη στιγμή του τροχαίου και το όχημα που «εμβόλισε» το λεωφορείο.
- Η ανυπαρξία σχεδιασμού και προετοιμασίας της αποστολής και οι «προφορικές» διαταγές από τον τότε Αρχηγό Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, Κωνσταντίνο Φλώρο.
- Τι ισχυρίζεται στην αγωγή κατά του ελληνικού Δημοσίου, Δένδια και Γεραπετρίτη, ανώτερος αξιωματικός που συμμετείχε στην αποστολή.
Προχειρότητα που εκπλήσσει, ανοργανωσιά που εξοργίζει, έλλειψη επαγγελματισμού που τρομάζει. Όλα αυτά μαζί οδήγησαν στο θάνατο πέντε ανθρώπους, τρεις στρατιωτικούς και δύο πολίτες, στην αποστολή-φιάσκο των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στη Λιβύη το Σεπτέμβριο του 2023.
- 16 μήνες μετά από την αποστολή θανάτου, οι Data Journalists αποκαλύπτουν με έγγραφο-ντοκουμέντο όλη την αλήθεια που πεισματικά κρύβουν.
- Την αγωγή κατέθεσε ανώτερος αξιωματικός που συμμετείχε στην αποστολή, τραυματίστηκε σοβαρά και ταλαιπωρείται ακόμη από τα τραύματα του. Η αγωγή στρέφεται κατά του ελληνικού δημοσίου και προσωπικά προς τους υπουργούς Εθνικής Άμυνας Νίκο Δένδια και ΥΠΕΞ Γιώργο Γεραπετρίτη.
- Παρά τα ασύλληπτα λάθη και τις παραλείψεις που οδήγησαν στην τραγική κατάληξη της αποστολής, όχι μόνο δεν τιμωρήθηκε κανείς, αλλά κάποιοι από τους εμπλεκόμενους επιβραβεύτηκαν με προαγωγές.
Οι Data Journalists αποκαλύπτουν την πρώτη έγγραφη και απολύτως στοιχειοθετημένη περιγραφή για όσα έγιναν πριν την αποστολή, κατά τη διάρκειά της στο έδαφος της Λιβύης, αλλά και μετά από την τραγωδία.
Ανώτερος αξιωματικός που συμμετείχε στην αποστολή, περιγράφει λεπτό προς λεπτό τις εξελίξεις στην αγωγή κατά του δημοσίου που έχει καταθέσει. Τα όσα γράφει αφήνουν άφωνο τον αναγνώστη του κειμένου. Ουδείς μπορούσε να φανταστεί ότι στα υψηλά κλιμάκια της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων υπήρχε τόση επιπολαιότητα.
Η ανυπαρξία προετοιμασίας της αποστολής και οι ανησυχίες
Η αφήγηση του ανώτερου αξιωματικού μέλους της αποστολής ξεκινά από τη δήθεν προετοιμασία της. Αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Την Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2023 και περί 15:30 μ.μ κι ενώ εκτελούσα 24ωρη υπηρεσία, ενημερώθηκα προφορικά από τον Υποδιευθυντή Ταξίαρχο κ. Δ… και τη διευθύνουσα κ. Μήτσιου ότι επιλέχθηκα με κριτήρια τα οποία ουδόλως μου γνωστοποιήθηκαν μαζί με το συνάδελφο μου Γ.Κ να μεταβώ στη Λιβύη σε ανθρωπιστική αποστολή για παροχή ιατρικής βοήθειας στην περιοχή της Ντέρνα.
Όπως μας ανέφεραν, η σχετική διαταγή ήταν προφορική από τον Αρχηγό Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας Κωνσταντίνο Φλώρο και δεν μας χορηγήθηκαν περαιτέρω λεπτομέρειες παρά μόνο μας γνωστοποιήθηκε ότι ο χρόνος της πιθανής αναχώρησής μας, ήταν δύο μέρες μετά και συγκεκριμένα το Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2023, όπου και θα αναχωρούσαμε με στρατιωτικό αεροσκάφος από το στρατιωτικό αεροδρόμιο Ελευσίνας. Την ίδια κιόλας στιγμή εξέφρασα την αντίρρησή μου προς τον Υποδιευθυντή, τόσο για την αποστολή που ήταν εκτός των καθηκόντων του υγειονομικού σώματος, όσο και για το προφορικό πλαίσιο του θέματος…».
Είναι δυνατόν για τέτοια αποστολή να δίνονται προφορικές διαταγές; Κι όμως είναι όπως περιγράφει ο ανώτερος αξιωματικός .Όπως γράφει, μετά την ολοκλήρωση της 24ωρης υπηρεσίας του αναγκαστικά ασχολήθηκε με τη συγκέντρωση υλικών για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λιβύη, αλλά και με μια σειρά θεμάτων που είχαν να κάνουν με εμβολιασμούς που θα έπρεπε να κάνουν όσοι συμμετείχαν στην αποστολή.
Το μεσημέρι της 15ης Σεπτεμβρίου, μία ημέρα μετά την προφορική διαταγή που έλαβε ο αξιωματικός ζήτησε ξανά έγγραφη διαταγή. Με έκπληξη- όπως γράφει- ενημερώθηκε ότι «ακόμη δεν έχει ληφθεί εγγράφως η σχετική διαταγή». «Επίσης ενημερώθηκα από τον Διευθυντή του 1ου Γραφείου, ότι δεν υπάρχει έγγραφο ή σήμα που να αφορά στην αποστολή», γράφει στο κείμενο της αγωγής του.
Οι εκπλήξεις δεν σταμάτησαν εδώ. Έκπληκτος ο αξιωματικός διαπίστωσε ότι «σε κοινή ομάδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (VIBER) ζητούσαν φωτογραφία των διαβατηρίων μας».
Το ΥΠΕΞ αναγκάστηκε λόγω προβλημάτων με διαβατήρια μελών της αποστολής, να αλλάξει την ημερομηνία αναχώρησης της αποστολής κατά ένα 24ωρο, για το πρωί της Κυριακής 17 Σεπτεμβρίου. Όμως οι ανησυχίες των μελών της αποστολής άρχισαν να γίνονται ακόμη πιο έντονες. Ο αξιωματικός εξηγεί στην αγωγή του τους λόγους της ανησυχίας:
«…ενημερώθηκα ότι θα ήμασταν άοπλοι κατόπιν εντολής του υπουργείου Εξωτερικών. Εκεί άρχισαν να προβληματίζομαι, γεγονός που ενισχύθηκε περαιτέρω με την ομιλία του Στρατηγού Διοίκησης Ειδικού Πολέμου κ. Χούπη στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας κατά την αναχώρηση της αποστολής, όπου μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «δεν υπάρχει σαφής αποστολή, ούτε σαφής γνώση για το που θα εγκατασταθούμε και θα δράσουμε».
Επιπλέον, η φωτογράφηση της αποστολής και η άμεση δημοσίευσή της, μου δημιουργούσε περαιτέρω ανησυχίες, λαμβάνοντας υπόψη τη χώρα μετάβασης. Μας ανέφεραν επίσης, ότι οι επικοινωνίες μας θα ρυθμίζονταν με κάρτες που θα μας χορηγούσαν στην Βεγγάζη, ενώ η ενημέρωσή μας για το έδαφος δράσης έγινε από έναν Λοχαγό, μέσω μιας εφαρμογής κινητού, όπου φαίνονταν τα κατεστραμμένα δρομολόγια και ο οποίος δεν μας συνόδευσε καν στην αποστολή. Ο ίδιος αξιωματικός μας ενημέρωσε και για έναν σύνδεσμό μας εκεί ονόματι Αλέξης, χωρίς όμως να μας δείξει φωτογραφία του, ο οποίος τα είχε δήθεν ρυθμίσει όλα, όπως μας ανέφερε. Επίσης μας ενημέρωσε για αλλαγή της τελευταίας στιγμής στο αεροδρόμιο προσγείωσης και στα δρομολόγια που θα ακολουθούσαμε. Η ανησυχία μου κορυφώθηκε και από το γεγονός της εξάρτησης της ασφάλειάς μας από ένα άτομο».
Η αποστολή φτάνει στη Βεγγάζη
Το μεσημέρι της 17ης Σεπτεμβρίου το C-130 με την ελληνική αποστολή προσγειώθηκε στη Βεγγάζη. Η περιγραφή του αξιωματικού είναι λεπτομερής και συγκλονιστική:
«Η άφιξη στο αεροδρόμιο της Βεγγάζης (12:00) ήταν αφιλόξενη, όπως φάνηκε από την καθαριότητα στις τουαλέτες που μας παραχώρησαν προς χρήση, ενώ στα συνοδά θωρακισμένα οχήματα επέβαιναν από 2 πάνοπλοι άντρες, σε αντίθεση με εμάς. Επισημαίνω ότι οι κάρτες επικοινωνίας δεν μας χορηγήθηκαν ποτέ (!), οπότε ενεργοποίησα την περιαγωγή και έστειλα μήνυμα στην σύζυγό μου για να την ενημερώσω για την άφιξη στη Βεγγάζη, όπου έμεινα έκπληκτος, καθώς εκείνη ήδη το γνώριζε από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (διαρροή στρατιωτικών πληροφοριών)».
Ο αξιωματικός επισημαίνει ότι τα οχήματα και το προσωπικό συνοδείας δεν ελέγχθηκαν ποτέ από τους υπεύθυνους ασφαλείας της αποστολής!
Η τρελή πορεία του λεωφορείου προς το θάνατο
Η περιγραφή της πορείας με το λεωφορείο, μέχρι και τη στιγμή της τραγωδίας αποτυπώνει το αποτέλεσμα όλης της αδιανόητης επιπολαιότητας με την οποία το ΥΠΕΞ, το ΥΠΕΘΑ και το ΓΕΕΘΑ χειρίστηκαν την υπόθεση:
Η στιγμή της σύγκρουσης
Πώς και με τι έγινε η σύγκρουση του λεωφορείου; Ο αξιωματικός περιγράφει:
«Η σφοδρότατη σύγκρουση συνέβη περίπου μισή ώρα μετά τη στάση μας για ανάπαυση με όχημα αγροτικού τύπου μάρκας TOYOTA, χρώματος λευκό, στο οποίο επέβαιναν περί τα 1-2 άτομα. Δεν μπορούσα να διακρίνω εάν υπήρχαν λοιποί επιβαίνοντες, γιατί η ορατότητα μου με κλειστές κουρτίνες και λόγω της θέσης μου ήταν περιορισμένη. Εκείνη τη στιγμή δεν έβλεπα καν το προπορευόμενο όχημα ασφαλείας, καθώς αυξομείωνε απόσταση συνεχώς και είχε φύγει από μπροστά μας.
Η σύγκρουση έγινε πλαγιομετωπικά αριστερά, αφού το όχημα είχε εκτραπεί από την ευθεία πορεία του και επανήλθε χωρίς μείωση ταχύτητας στην άσφαλτο, με μικτή ταχύτητα περί τα 200 χιλιόμετρα ανά ώρα.
Το όχημα ήταν αγροτικού τύπου με εξωτερική δεξαμενή καυσίμων. Το λεωφορείο σχεδόν ακινητοποιήθηκε, σαν πρόσκρουση σε τοίχο, ενώ από τη σύγκρουση ανασηκώθηκαν οι πίσω τροχοί και ξέσπασε άμεσα πυρκαγιά με πυκνό μαύρο καπνό. Ο καπνός ήταν τόσο πυκνός που περιόριζε στο μέγιστο την οπτική επαφή με το εμπρός μισό του λεωφορείου και έφτασε σχεδόν στον πίσω αριστερό άξονα έτσι ώστε μπορούσα και έβλεπα τα συντρίμμια του».
Χάος μετά από τη σύγκρουση
Η περιγραφή όσων ακολούθησαν τη σύγκρουση είναι δραματική:
Στη συνέχεια όπως περιγράφει μεταφέρθηκαν από το ίδιο άθλιο οδικό δίκτυο σε απόσταση μιάμισης ώρας στο νοσοκομείο ΤΑΚΝΙΣ.
Εκεί ο Ανώτερος Αξιωματικός που περιγράφει τα γεγονότα, είχε την πρώτη επαφή με στρατιωτικό από την Αθήνα. Επικοινώνησε μαζί του ο τότε επικεφαλής της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου που υποτίθεται είχε την ευθύνη της αποστολής, Στρατηγός Δημήτρης Χούπης. Ο τραυματισμένος Αξιωματικός τον ενημέρωσε για τα δραματικά γεγονότα και ζήτησε άμεσα αεροδιακομιδή με ελικόπτερο Chinook από την Κρήτη.
Νέα μεταφορά για τέσσερις ώρες στο ιδιωτικό νοσοκομείο Benghazi Specialized Hospital,όπου ο πρόξενος και ο «σύνδεσμος» Αλέξης Τ… που υποτίθεται είχε ρυθμίσει τα πάντα επισκέφθηκαν τους τραυματίες και εξέφρασαν τη λύπη τους για το συμβάν.
Η ομάδα μεταφοράς των τραυματιών πήγε πάνοπλη στη Λιβύη
Μετά από την ενημέρωση για το θανατηφόρο και ανεπανάληπτο φιάσκο της αποστολής ΥΠΕΘΑ και ΓΕΕΘΑ έστειλαν αεροπορικώς ιατρική ομάδα για να μεταφέρει τους τραυματίες στην Αθήνα. Η ιατρική ομάδα συνοδεύονταν από πάνοπλη ομάδα με πλήρη προστατευτικό εξοπλισμό. Έπρεπε να χάσουμε 5 ανθρώπους μας για να το καταλάβουν;
Οι τραυματίες Έλληνες στρατιωτικοί μεταφέρθηκαν αεροπορικώς στην Αθήνα και στα νοσοκομεία 401 ΓΣΝΑ, 251 ΓΝΑ και ΝΝΑ. Ο Ανώτερος Στρατιωτικός που έχει καταθέσει την αγωγή αναφέρει τι είπε στον ίδιο και στη σύζυγο του ο τότε Α/ΓΕΕΘΑ Κ.Φλώρος:
«Όλοι μας δήλωναν την λύπη τους για το συμβάν, ενώ ο Α/ΓΕΕΘΑ δήλωσε μπροστά στη σύζυγο μου, ότι ζητά συγγνώμη για το μέρος της ευθύνης που του αναλογεί, ότι δεν προέβλεψε την πιθανότητα τροχαίου ατυχήματος (!) και ότι θα το λάβει υπόψη στην επόμενη αποστολή».
Ο Ανώτερος Αξιωματικός επισημαίνει:
«Επισημαίνω ότι σε κίνηση φάλαγγας οχημάτων το μοναδικό αλλά και το κυριότερο που πρέπει να προβλεφθεί και να αποφευχθεί με κάθε τρόπο και μέσο, είναι το ενδεχόμενο ενός τροχαίου δυστυχήματος ή ατυχήματος. Αυτό επιτυγχάνεται με έλεγχο και επανέλεγχο των δρομολογίων, οχημάτων, οδηγών και αποκλεισμό του ρεύματος κατά το δυνατόν, με συνεχείς επικοινωνίες, ασφάλεια οχημάτων και προσωπικού, καθώς και πιθανή χρήση θωρακισμένων οχημάτων. Πόσο μάλλον στη συγκεκριμένη αποστολή όπου η κατάσταση της περιοχής ήταν ευμετάβλητη με τρομοκρατικές δράσεις και γενικά ασαφής και ανασφαλής.
Γενικά, μας επισκέφθηκαν για το τυπικό της διαδικασίας, ενώ στην πράξη δεν με ρώτησαν αν υπάρχουν άλλες ανάγκες, ούτε καν να μεταφέρουν τη σύζυγο μου με όχημα υπηρεσίας, καθώς με επισκεπτόταν καθημερινά με ταξί και στην οποία χρωστούν την ενημέρωση για το συμβάν».
Η αγωγή που έχει καταθέσει κρίνεται ως πολύ καλά στοιχειοθετημένη, αφού επικαλείται όσα προβλέπονται για τέτοιου είδους αποστολές. Τίποτα απ΄ αυτά δεν τηρήθηκαν. Η αποστολή στη Λιβύη αντιμετωπίστηκε ως ένα σόου για τα τηλεοπτικά κανάλια, μια ευκαιρία να παρουσιαστεί ως μία ακόμη «επιτυχία» της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας. Είχε προηγηθεί να υπενθυμίσουμε ο «απεγκλωβισμός» Ελλήνων από το Σουδάν που στην πραγματικότητα ήταν αποστολή στα σύνορα της Αιγύπτου, όπου απλά παραλάβαμε τους Έλληνες που μας έφεραν ξένες στρατιωτικές δυνάμεις.
Με την αγωγή του ο ανώτερος στρατιωτικός διεκδικεί από το ελληνικό δημόσιο ποσό που προσεγγίζει τις 600.000 ευρώ.
Παρά το ανεπανάληπτο και οφθαλμοφανές φιάσκο κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει υποστεί συνέπειες. Αρκεί να αναφέρουμε ότι ο τότε επικεφαλής της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου που θεωρητικά τουλάχιστον είχε την ευθύνη για την επιχείρηση στη Λιβύη, όχι μόνο δεν αποστρατεύθηκε αλλά στις επόμενες κρίσεις των Ενόπλων Δυνάμεων έγινε Α/ΓΕΕΘΑ. Δεν γίνεται λόγος για κάποια παραίτηση. Φαίνεται ότι δεν πέρασε από το μυαλό κανενός…
COMMENTS