Δύο σφαίρες και ένας Μεγάλος Πόλεμος [ΒΙΝΤΕΟ]

Όλα ξεκίνησαν με δύο βολές στο Σεράγεβο. Στις 28 Ιουνίου του 1914, ο αρχιδούκας Φερδινάνδος, διάδοχος του θρόνου της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας και η σύζυγός του Σοφία φον Τσότεκ, δολοφονήθηκαν από τον Σέρβο εθνικιστή Γαβριήλ Πρίντσιπ.

Οι σοροί τους μεταφέρθηκαν μέσω θαλάσσης από το Σεράγεβο στην Τεργέστη. Η πρώτη από τις τρεις βασιλικές κηδείες, πραγματοποιήθηκε στην Τεργέστη, στην προβλήτα που τότε ονομαζόταν, «Molo San Carlo».

Η σπίθα είχε ανάψει και γρήγορα έφτασε στην καρδιά της ΑυστροΟυγγρικής Αυτοκρατορίας. Στην Ευρώπη επικρατούσε αναβρασμός, ο πόλεμος πλησίαζε.

Η εποχή της Belle Epoque, που ανέδειξε την Τεργέστη στην 2η σημαντικότερη πόλη της αυτοκρατορίας, ολοκληρώθηκε μόλις ξεκίνησε ο πόλεμος.

Μερικά χρόνια πριν, η πριγκίπισσα Μαρί βον Τερν φιλοξένησε στο κάστρο Ντουίνο, τον Γερμανό ποιητή, Ράινερ Μαρία Ρίλκε. Σε αυτό το κάστρο, ο Ρίλκε έγραψε τις «Ελεγείες του Ντουίνο».

Με την είσοδο της Ιταλίας στον πόλεμο το 1915, στα περίχωρα του κάστρου δημιουργήθηκε δίκτυο τάφρων.

Η πιο προηγμένη ήπειρος του κόσμου, βυθίστηκε σε έναν καταστροφικό πόλεμο. Μέσα σε 53 μήνες, εκατομμύρια στρατιωτών πολέμησαν και σκοτώθηκαν στα χαρακώματα.

Ο εχθρός βρισκόταν μόλις 30 με 40 μέτρα μακριά. Ο ένας άκουγε τις κραυγές, τα κλάματα και ένιωθε την απόγνωση του άλλου.

Ο Ιταλός δημοσιογράφος Πάολο Ρουμίζ, μόλις ολοκλήρωσε ένα ταξίδι με το τρένο κατά μήκος των γραμμών των παλαιών μετώπων του Μεγάλου Πολέμου.

Ο Ρουμίζ γύρισε στο σπίτι του με βαριά καρδιά, γιατί πιστεύει ότι η ενωμένη Ευρώπη μπορούσε να γεννηθεί μετά το τέλος του πολέμου. Πιστεύει πως θα μπορούσε να αποφευχθεί και ο δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος.

«Αυτό το ταξίδι στην ιστορία του Μεγάλου Πολέμου με έχει κάνει υπερ-Ευρωπαίο μπορώ να πω. Όμως ενώ έχω γίνει φιλοευρωπαίος από την άλλη πλευρά είμαι ιδιαίτερα ανήσυχος για την τύχη της Ευρώπης. Ό, τι συμβαίνει στην Ουκρανία, αυτή η τόσο μεγάλη κρίση, είναι παιδί της αστάθειας που γεννήθηκε το 1914. Μετά από σχεδόν 70 χρόνια ειρήνης, δηλαδή μετά το ’45, αισθάνομαι ότι αυτή η ειρήνη βρίσκεται υπο κηδεμονία. Σήμερα το παιχνίδι έχει αλλάξει και ο πόλεμος είναι οικονομικός.Μπορεί να ζούμε καλύτερα και να έχουμε χτίσει έναν πολιτισμό, όμως υπάρχουν ολόκληροι πληθυσμοί που ζουν στη φτώχεια και πολλοί από εμάς ζούμε εις βάρος τους» υποστήριξε ο Πάολο Ρουμίζ.

Ο πόλεμος ξεκίνησε εύκολα, όμως η τελευταία σελίδα γράφτηκε μετά από πολύ αίμα.

«Είναι αδιανόητο, είναι απαράδεκτο. Στη μεγάλη μουσική εκδήλωση που έγινε για να τιμήσουμε τα 100 χρόνια από τον μεγάλο πόλεμο, η Ευρώπη δεν κατάφερε να καταλήξει σε ένα κοινό μήνυμα. Αν θέλετε, οι Ευρωπαίοι κατάφεραν να διαβάσουν την ίδια ιστορία με διαφορετικό τρόπο ο καθένας.

Δεν είναι δυνατόν να τιμούμε το 1914 μέσα από την σιωπή των Γερμανών, τις φανφάρες των Γάλλων και μέσα από τα τύμπανα της νοσταλγίας της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Ακόμη και η ρητορική των Ιταλών για μένα, είναι άχρηστη. Χρειαζόμαστε κοινό όραμα και ένα ενιαίο μήνυμα: «Αγαπητή Ευρώπη, κοίταξε. Έχεις χάσει την δυνατότητα σου να προβλέπεις. Δεν αντιλαμβάνεσαι τις απειλές και τους κινδύνους που αντιμετωπίζεις. Πρέπει να αλλάξεις δρόμο» πιστεύει ο Ιταλός δημοσιογράφος.

Το καλοκαίρι του 1914, τα σύννεφα του πολέμου είχαν καλύψει την ηπειρωτική Ευρώπη,ενώ η σύγκρουση είχε επεκταθεί στη θάλασσα.

«Δυσκολεύτηκα πολύ στις Βρυξέλλες. Δεν ήξερα πως να μιλήσω για τον πόλεμο. Φοβόμουν μήπως προσβάλλω τις ευαισθησίες κάποιων ανθρώπων, ενός έθνους που ήταν απέναντι μας στον Μεγάλο Πόλεμο. Όμως Θεέ μου..Η μνήμη του 1914 δεν μπορεί να μετατραπεί σε ένα «παιχνίδι χωρίς σύνορα!» Το μήνυμα και η αφήγηση μας πρέπει να είναι καθαρή, ισχυρή και ουσιαστική. Πρέπει να δείξουμε τον σεβασμό μας στους νεκρούς εκείνης την εποχή. Έχουμε την υποχρέωση και την ευθύνη» υποστήριξε ο Πάολο Ρουμίζ.

Το καφενείο «San Marco» στην Τεργέστη, ήταν το στέκι των Ιταλών που ήθελαν να αγωνιστούν για την πατρίδα τους.

Με την ευκαιρία του εορτασμού των εκατό χρόνων του Μεγάλου Πολέμου, το «San Marco» φιλοξενεί έκθεση με τον τίτλο «Η νεολαία γνωρίζει τον Μεγάλο Πόλεμο».

Την έκθεση συντονίζει η δημοσιογράφος Λάουρα Καπούζο που έχει καλέσει Φοιτητές απο την Τεργέστη, την Βουδαπέστη, το Παρίσι, την Κρακοβία, και την Κολωνία.

«Πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Τεργέστη ήταν γνωστή για την συνύπαρξη, την αποδοχή και το σεβασμό των διαφορετικών πολιτισμών. Θέλουμε να ανακτήσει τα χαρακτηριστικά που έχει πριν ξεσπάσει αυτή η καταστροφική σύγκρουση. Ο πόλεμος άφησε σημάδια που πρέπει να σβήσουν για πάντα» δήλωσε η Λάουρα Καπούζο.

«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε τον πόλεμο. Αυτό σημαίνει πως σεβόμαστε και γνωρίζουμε τι πρόσφεραν όσοι πολέμησαν και έχασαν την ζωή τους. Είναι επικίνδυνο να μην ξέρεις τι έγινε στο παρελθόν. Η άγνοια οδηγεί στον φανατισμό και την παρερμηνεία των γεγονότων» υποστηρίζει ο φοιτητής Φρανσέσκο Ζαρντίνι.

Ο Μεγάλος Πόλεμος βασανίζει ακόμη και εκείνους που δεν έχουν ζήσει, εκείνα τα δραματικά γεγονότα.

Ο Ουγγροιταλός συγγραφέας Τζιόρτζιο Πρέσμπουργκερ εγκατέλειψε τη Σοβιετική Βουδαπέστη την δεκαετία του ’50.

«Ένας από τους παππούδες μου πολέμησε εδώ, στην Ιταλία. Τραυματίστηκε στο νεφρό του και οι γιατροί το αφαίρεσαν. Έτσι, μετά τον πόλεμο, έζησε με ένα νεφρό. Κατέληξε σε νοσοκομείο της Βουδαπέστης, όπου και αυτοκτόνησε. Μπορώ να πω ότι η αυτοκτονία του παππού μου ήταν μια από μεγαλύτερες τις τραγωδίες των παιδικών μου χρόνων» δήλωσε ο Τζιόρτζιο Πρέσμπουργκερ

Κατά μήκος των Άλπεων και την κοίτη του ποταμού Σοκά, οι αντίπαλοι πολέμησαν για 29 μήνες.

Το Μουσείο «Kobarid» αφηγείται τις ιστορίες των μαχών του μετώπου των Άλπεων. Ξεχωρίζει η δεύτερη μάχη του ποταμού Ιζόντσο, μία από τις μεγάλες μάχες της ιστορίας.

500 φωτογραφίες, εκατοντάδες αντικείμενα και χάρτες «λένε» την ιστορία της μάχης.

«Αποφασίσαμε ότι η προσέγγισή μας δεν θα χώριζε τους ανθρώπους. Δεν μπήκαμε στην διαδικασία να πούμε αυτός είναι καλός, και αυτός είναι κακός. Όλες οι εθνικότητες αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο. Η ιστορία δεν πρέπει να χωρίζει, αλλά να ενώνει. Δουλειά μας δεν είναι να πούμε πως αυτός είναι καλός και αυτός είναι κακός» υποστηρίζει ο επιμελητής της έκθεσης Ζέλικο Κιμπρίκ.

Το ομοίωμα του Ιταλού στρατιώτη που γράφει γράμμα στην οικογένειά του, είναι το σύμβολο όλων των βετεράνων του πολέμου.

«Οι θέσεις μάχης που παρουσιάζουμε σε αυτό το μουσείο, είναι από τις πιο δύσκολες και σκληρές. Δείχνουμε ότι το βουνό μπορεί να γίνει ο πιο επικίνδυνος εχθρός. Η μορφολογία του εδάφους και οι έντονες καιρικές συνθήκες μπορούν να κάνουν μεγαλύτερο κακό από τα όπλα. Δεν πρέπει να γίνεται σύγκριση με το δυτικό μέτωπο ή το μέτωπο στη Ρωσία. Η φύση εδώ είναι πιο άγρια και η επιβίωση σε αυτά τα μέρη είναι πολύ πιο δύσκολη. Στο μουσείο αυτό δείχνουμε πως ο πόλεμος σε αυτά τα βουνά, ήταν μια εξαιρετικά δύσκολή εμπειρία» υποστηρίζει ο επιμελητής της έκθεσης Ζέλικο Κιμπρίκ.

Σήμερα, δεν μπορούμε να τιμήσουμε την επέτειο ενός πολέμου, χωρίς να ρωτήσουμε: «Ω θάνατε, πού είναι η νίκη σου;»
πηγη